Beste VVD’er,
Deze week hadden we in de Tweede Kamer een debat over de verkiezingsuitslag van de Provinciale Statenverkiezingen. We feliciteerden de winnaars en stonden natuurlijk stil bij de vraag wat gevestigde politieke partijen, zoals de VVD, doen met het signaal van de kiezer. Daarover zo meer.
Maar eerst wil ik naar jou als VVD’er mijn dank uitspreken voor je stem.
Maar eerst wil ik naar jou als VVD’er mijn dank uitspreken voor je stem. En mijn waardering naar al die VVD’ ers die de afgelopen jaren keihard gewerkt hebben en nu misschien niet meer terugkomen als Statenlid of Eerste Kamerlid. Hopelijk blijft je actief bijdragen in de partij en in de Bestuurdersvereniging. We kunnen niet zonder je.
De verkiezingsuitslag zorgt voor een nieuwe realiteit in de provincies. Voor veel VVD’ers ligt er een lastige puzzel. Zij moeten een inzet bepalen in coalitieonderhandelingen rond thema’s als wonen, bereikbaarheid, stikstof, economie en klimaat. En in sommige provincies ligt er het scenario van de oppositie.
Ik heb regelmatig contact met de lijsttrekkers van de 12 provincies en dat bevestigt voor mij de kracht van onze partij. In ons contact helpen we elkaar verder op de thema’s die in de provincies op de onderhandelingstafel liggen, maar ook landelijk besproken worden. Laten we dat blijven doen. En waar daar meer behoefte aan is, weet ons te vinden.
Debat verkiezingsuitslag
Gisteren bespraken we in de Tweede Kamer wat de verkiezingsuitslag ons leert. En wat er moet gebeuren op grote dossiers als stikstof, klimaat en migratie. Dat is de afgelopen weken niet makkelijker geworden, nu verdeeldheid leek te ontstaan in de coalitie. Daarover ging natuurlijk het debat. Ik wil je graag meenemen in de inzet van de VVD-Tweede Kamerfractie.
De afgelopen verkiezingen hebben meer mensen gestemd dan bij de vorige Provinciale Statenverkiezingen. En vaak op een nieuwe partij. Wat betekent dit? Welk gevoel zit daaronder? Voor mij werd dat goed beschreven in een artikel in de Correspondent. Over de politiek van het eeuwige moeten. “We moeten van Brussel”. “We moeten van de rechter”. “We moeten van modellen”. “We moeten want het formulier werkt nu eenmaal zo.” Moeten omdat iets ons overkomt. Omdat we niet meer anders kunnen en problemen te lang voor ons uit zijn geschoven.
Neem de boeren; die hebben in de afgelopen jaren veel slecht nieuws over zich heen gekregen en worden nu geconfronteerd met het feit dat de PAS-systematiek niet meer houdbaar is. Nieuwe, vaak ingrijpende, maatregelen zijn nodig. Dat dat op enig moment leidt tot een gevoel van “ja hallo, is die politiek, is die overheid er wel voor mij?” snap ik volledig. Daarover heb ik deze zomer ook veel gesprekken gevoerd bij boeren aan de keukentafel. De aangenomen motie op het VVD-congres om in het stikstofbeleid de agrarische sector meer recht te doen, hebben we met onze woordvoerder Thom van Campen voortvarend opgepakt. Ook heeft het rapport van Johan Remkes inmiddels geleid tot twee ijkmomenten in 2025 en 2028 om te beoordelen of het tijdpad voor stikstofreductie richting 2030 realistisch uitpakt. Christianne van der Wal is daar nu mee aan de slag. Met de sector, met de regio’s, de inwoners en de bestuurders. Maar dit doet niets af aan het gevoel van onrust en wantrouwen bij mensen rond dit onderwerp.
Mensen in Groningen of ouders en kinderen die door de toeslagenaffaire geraakt zijn, ervaren datzelfde gevoel. De oorzaak is net anders, maar het gevoel is hetzelfde. Juist hier hebben mensen de overheid keihard nodig, maar vinden ze te vaak geen gehoor. Soms letterlijk. Soms figuurlijk; dan leiden lange, ondoorgrondelijke juridische procedures tot frustratie en moedeloosheid. Een overheid die verstrikt raakt in eigen regels of door overbelasting van de uitvoering niet meer kan bijsturen, versterkt dat gevoel. Onze staatssecretaris Aukje de Vries is hard aan het werk om alle getroffen ouders door de toeslagenaffaire, recht te doen. Maar helaas is het proces van verdere genoegdoening soms taaier dan we zouden willen. Vanuit de Tweede Kamer blijft onze woordvoerder Mariëlle Paul meedenken om de afhandeling te verbeteren. Net als dat onze woordvoerders Jeroen van Wijngaarden en Roelien Kamminga veel in het Noorden zijn om zich in te zetten voor een versnelling van de herstel- en versterkingsoperatie in het aardbevingsgebied en voor meer perspectief in de regio. Binnenkort zal Jeroen ook het debat voeren over de parlementaire enquête die onlangs verscheen en waaruit we lessen zullen moeten trekken voor de toekomst. Roelien voert gesprekken in alle regio’s, weet haar te vinden als daar behoefte aan is.
Over de regio gesproken: gevoelens van vervreemding van de politiek begrijp ik goed wanneer je in een dorp woont waar je de ene na de andere voorziening ziet verdwijnen. Maar ook in de stad ervaren mensen gebrek aan toegang tot de basis van het leven. Zie maar eens een betaalbaar huis te vinden, terwijl ondertussen vanwege de stikstofproblematiek geen schop meer in de grond gaat. Of als je op een wachtlijst staat voor een huurwoning terwijl een toenemend aantal asielzoekers en statushouders nog meer druk legt op de woningmarkt. Dat is wat bedoeld wordt met de politiek van het eeuwige moeten. Het gevoel dat we geen keus meer hebben te kiezen voor wat we willen, maar dat we moeten wat niet anders meer kan.
Moeten roept in ons land sowieso aversie op: “ik moet helemaal niks.”
Wat is de inzet van de VVD?
Ik vind dat dat anders moet. Ik zit in de politiek omdat ik zelf iets wil.
De VVD wil mensen weer perspectief bieden op echte oplossingen. Door het aantal mensen dat naar Nederland komt te beperken. Niet omdat het moet om bepaalde partijen in de Tweede Kamer van ons lijf te houden. De VVD wil het, omdat wij mensen hier alleen fatsoenlijk op kunnen vangen in aantallen die onze samenleving aankan. We grepen eerder in door de Turkije-deal. Nu is ingrijpen opnieuw nodig.
We willen werk maken van het klimaat. Niet omdat het moet van het Verdrag van Parijs. Maar omdat we sneller onafhankelijk willen worden van enge regimes voor olie en gas. Omdat de energierekening betaalbaar moet blijven. En omdat we Nederland schoon door willen geven aan volgende generaties. We hebben afgesproken kernenergie mogelijk te gaan maken. Daar ben ik trots op, maar nu moet het ook met snelheid worden opgepakt.
We willen dat we snel weer huizen kunnen bouwen en wegen kunnen aanleggen.
We willen dat we onze natuur beschermen.
We willen een toekomst voor boeren in ons land.
We willen PAS-melders weer perspectief geven.
Niet opstappen maar aan de slag
Ik begrijp dat mensen die de afgelopen weken van een afstand keken naar de politieke discussie over stikstof daar niet vrolijk van werden. Gaan we nu pauzeren of versnellen? Komen ze er samen uit of niet? Het leverde beslist geen fraai beeld op. Ook in het Tweede Kamerdebat ging het eindeloos over een jaartal. Dat is in mijn ogen niet behulpzaam. Belangrijker is dat we doorwerken.
We willen tenslotte het stikstofprobleem oplossen. Niet omdat het moet van een richtlijn. Maar om het land weer van het slot te krijgen. Daarom hebben we afspraken gemaakt over onze ambitie voor 2030. Johan Remkes heeft daar de ijkmomenten in 2025 en 2028 aan toegevoegd.
Die afspraak staat voor de VVD.
Het CDA heeft aangegeven opnieuw over die afspraken te willen spreken nadat in provincies is onderhandeld en er een landbouwakkoord ligt. Als dat moment is aangebroken, dan zal de VVD dit toetsen aan de doelen die we hebben: snel weer huizen bouwen, wegen aanleggen, PAS-melders legaliseren en de natuur beschermen. Als een eventuele nieuwe afspraak daaraan voldoet, dan zijn wij aan boord. We hebben in het debat geconcludeerd dat die heronderhandeling wel voor het zomerreces zal moeten gebeuren. En tot die tijd kan en moet er ook nu al een hoop gedaan worden in de provincies om de zaak van het slot te krijgen.
Precies daarover stelde ik ook twee vragen aan het kabinet:
- Wat doet het kabinet om zo snel mogelijk goedkeuring voor de vrijwillige opkoopregeling te krijgen?
- Kunnen provincies nu alvast geld krijgen om snel verder te kunnen?
Het kabinet heeft gezegd dat het alles op alles gaat zetten in Brussel om die goedkeuring te krijgen en dat als dat helpt in het proces ook minister-president Rutte hiervoor persoonlijk naar Brussel zal gaan. Ook heeft het kabinet toegezegd dat voor de zogenaamde koploperprojecten een voorschotbedrag voor provincies beschikbaar komt.
Ik wil dat als mensen naar Den Haag kijken, ze een politiek zien die dingen voor elkaar krijgt. Die stappen vooruit zet. Dat is het doel van de VVD.
Een kabinet overeind houden is geen doel op zich.
Een kabinet wegsturen, zoals voor sommige partijen in de Kamer, ook niet.
Of problemen opgelost worden. Of we het land vooruit helpen. Zo beoordeelt de VVD het kabinet. Komen we vooruit, dan gaan we door. Staan we stil en zien we geen perspectief, dan stopt het.
Het moet beter
En als je dan vraagt hoe het nu gaat, dan is mijn antwoord: matig. Of voor wie mij kent: medium.
Natuurlijk, er gaan gelukkig veel dingen goed. Ik vind het goed dat het kabinet investeert in Defensie.
Dat daar besluiten genomen worden om ons land veilig te houden.
Het is goed dat de aanpak tegen drugscriminelen verstevigd wordt.
En prijzenswaardig hoe het kabinet voortvarend te werk gaat om het stelsel van bewaken en beveiligen te versterken. Goed wat het kabinet gedaan heeft om de ergste koopkrachteffecten te dempen, juist ook voor de middeninkomens.
Maar niet alles gaat goed.
Onze ondernemers en ons vestigingsklimaat staan onder druk. Het bedrijfsleven verdient meer ruimte in regels en meer mogelijkheden om met innovatie bij te dragen aan oplossingen in de wereld. Willen we het hoofd bieden aan machtsblokken als China en onafhankelijk in de wereld staan, dan moeten we op dit continent op een goede manier ons geld kunnen blijven verdienen. En niet in de laatste plaats om belangrijke zaken als zorg en onderwijs te kunnen blijven betalen. Dat verdient meer aandacht.
Een ander onderwerp is migratie. De instroom is gewoon te hoog. We lopen bij de opvang tegen alle grenzen aan. Ik zie een kabinet dat in Europa duwt en trekt. Daar zal beweging moeten komen. We hebben afspraken gemaakt om mensen die hier ongewenst zijn, ook daadwerkelijk te laten vertrekken. Dat zal snel uitgevoerd moeten worden. Maar ik verwacht in Nederland ook verdere serieuze stappen van het kabinet om de instroom in te dammen. Ik heb eerder gezegd dat mijn geduld niet oneindig is. In het debat heb ik het kabinet namens de VVD opgeroepen met substantiële maatregelen te komen om het migratieprobleem serieus het hoofd te bieden. Daar gaan we het kabinet de komende tijd aan houden. Ik zei gisteren dat dit de laatste keer was dat ik het vriendelijk vraag. Tijd om te leveren!
Doet jij mee om te doen wat nodig is?
Wil jij met ons meedenken en met ons in gesprek, schroom dan niet ons te benaderen. We komen naar je toe, of spreken graag met je op de VVD Algemene Vergadering en Liberale Open Dag op 3 juni. Neem vrienden, familie en buren mee. Bemoei je ermee. Alleen samen met jou brengen we zaken vooruit en doen we recht aan al die hardwerkende, optimistische mensen die ondanks alle problemen de schouders eronder willen zetten. Doen wat nodig is, is niet zomaar een slogan, maar wat we als VVD dagelijks aan het land verplicht zijn.
