Ruimte geven. Grenzen stellen.
Lid worden Inloggen

Geschiedenis verkiezingen.

We weten niet beter dan af en toe naar het stemhokje te gaan. Het hoort bij Nederland. Maar wat is eigenlijk de geschiedenis van onze verkiezingen?

Provinciale Staten

De Tweede Kamer ontstond in 1815. De 110 leden (55 uit het Noorden en 55 uit het Zuiden) werden indirect gekozen. Een beperkt aantal kiezers koos de leden van Provinciale Staten. Op hun beurt kozen zij de Tweede Kamerleden. In 1830 scheidde België zich af van Nederland. Het aantal leden van de Tweede Kamer werd daarom tien jaar later teruggebracht naar 58.

Belastingen

1848 was een belangrijk jaar in de Nederlandse geschiedenis. Toen werd de Grondwet ingrijpend veranderd. De Tweede Kamer werd voortaan rechtstreeks gekozen, en niet meer via Provinciale Staten. Nog steeds mocht echter lang niet iedereen stemmen. Alleen mannen die een bepaald bedrag aan belasting betaalden kregen stemrecht. Dit werd het censuskiesrecht genoemd. Slechts 10-12% van de bevolking mocht stemmen in die jaren.

Algemeen stemrecht voor mannen

Het censuskiesrecht werd in de loop der jaren een paar keer versoepeld. Maar pas na een lange strijd, vele mislukte pogingen en massale demonstraties werd in 1917 het algemeen mannenstemrecht ingevoerd. Alle mannen van boven de 25 mochten voortaan stemmen. Sterker nog, ze hadden die plicht. Het districtenstelsel werd bovendien vervangen door evenredige vertegenwoordiging. Dat zorgde ervoor dat Nederland voortaan regeringen met meerdere politieke partijen kreeg.

Vrouwenkiesrecht

Vrouwen kregen in 1917 nog geen stemrecht. Ze mochten wel verkozen worden in de Tweede Kamer, maar ze mochten hun stem zelf niet uitbrengen. In 1919 werd dit rechtgetrokken. Pas vanaf dat moment had Nederland algemeen kiesrecht. In 1918 werd Suze Groeneweg als eerste vrouw in de Tweede Kamer gekozen. In 1956 werd Marga Klompé de eerste vrouwelijke minister van Nederland.

Tweede Kamerverkiezingen

In 1922 waren de eerste verkiezingen met algemeen stemrecht. Sindsdien mogen alle volwassen Nederlanders (de leeftijd is een paar keer veranderd; sinds 1972 is het 18 jaar) elke vier jaar stemmen voor de Tweede Kamer. Alleen tijdens de bezetting in de Tweede Wereldoorlog waren er geen verkiezingen. Naast Tweede Kamerverkiezingen kennen we in Nederland ook verkiezingen voor de gemeenteraad, Provinciale Staten, waterschappen en Europees Parlement. Lees hier meer over welke verkiezingen er zijn.

Blijf op de hoogte.

Word lid van onze nieuwsbrief.

Confidental Infomation