De grootste investering ooit in onze veiligheid

Om de Russische dreiging het hoofd te bieden en onze manier van leven veilig te stellen, moeten we beschikken over een technologisch superieure krijgsmacht. Daarvoor kunnen we niet lui op anderen leunen. We moeten zelf voor onze veiligheid kunnen zorgen, uiteraard samen met onze bondgenoten. Dit vraagt om een forse investering in onze defensie. Een investering van 3,5% is nodig om onze krijgsmacht te moderniseren en onze NAVO-verplichtingen na te komen; een eerlijke contributie is de logische en morele verplichting van elke bondgenoot.

Onze veiligheid is te belangrijk om afhankelijk te zijn van politieke grillen. Het opleiden en behouden van personeel, het opschalen van productiecapaciteit, en de verdere doorontwikkeling van de krijgsmacht vragen om lange termijn zekerheid. De VVD heeft de 2%-norm al als harde ondergrens wettelijk vastgelegd. Om ons land en onze krijgsmacht de zekerheid voor de lange termijn te geven die zij verdient, leggen we de geldende NAVO-norm van 3,5% als streefcijfer ook vast in de wet. Stelt de NAVO een hogere norm, dan willen we dat de wettelijke verplichting ook weer verhoogd wordt.

Defensie heeft een nieuw personeelsmodel nodig, waarbij naast beroepsmilitairen ook dienjaarders en reservisten een volwaardige rol hebben. Om de krijgsmacht op sterkte te brengen en de verbinding met de samenleving te herstellen, zetten we een eerste stap door een verplichte enquête voor jongeren in te voeren. Zo maken we jongeren bewust van hun rol in de verdediging van ons land. Zo creëren we een kweekvijver van talent en enthousiasmeren we jongeren om zich vrijwillig aan te melden als reservist. Als dit onvoldoende resultaat oplevert, overwegen we andere stappen, zoals de herinvoering van de opkomstplicht. Daarnaast flexibiliseren we de rol van reservist zodat deze beter te combineren is met een fulltimebaan of studie, en nemen we de financiële risico’s weg die zij lopen in relatie tot bedrijfsongevallen.

De Landmacht heeft meer gevechtskracht nodig om te voldoen aan de eisen die de NAVO stelt. Daarom investeren we in extra infanteriebataljons met zware gevechtsvoertuigen. Ook breiden we munitievoorraden en medische en logistieke ondersteuning verder uit om het gevecht indien nodig langer vol te houden.

Om Rusland beter af te schrikken moeten Europese landen samen in staat zijn om grootschalige operaties uit te voeren. Voor Nederland vraagt dit om forse investeringen in het Duits-Nederlandse Legerkorps. Zo leveren we in een kopgroep de middelen die voor een enkel land te complex zijn. Het gaat dan bijvoorbeeld om beveiligde communicatiemiddelen en extra luchtverdediging om een groter gebied af te dekken. Meer luchtverdediging is ook nodig om ons eigen grondgebied te beschermen.

Om onze afhankelijkheid van de VS te verminderen investeren we samen met bondgenoten in strategische capaciteit zoals satellieten en grote vliegtuigen voor inlichtingenverzameling, radarbeeld, en maritieme patrouilles. Hiermee kunnen we ook de Noordzee beveiligen.

Oekraïne vecht ook voor onze vrijheid en veiligheid en zal na de oorlog Westerse veiligheidsgaranties nodig hebben. Het afgesproken pad naar NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne blijft voor de VVD overeind. Nederland staat constructief tegenover een bijdrage aan een eventuele vredesmacht, mits aan de juiste randvoorwaarden kan worden voldaan. We blijven Oekraïne onverminderd militair, financieel en humanitair steunen. We leggen deze steun meerjarig vast en sanctioneren Rusland totdat Poetin echt wil onderhandelen.

Net zoals we wetten af en toe wijzigen, moeten verdragen als het Vluchtelingenverdrag en het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) worden herzien om bij de tijd te blijven. Ook de VN-Veiligheidsraad moet worden aangepast aan de verhoudingen van nu. VN-uitgaven worden scherper gecontroleerd; bijdragen worden waar nodig teruggeschroefd. We zetten ons actief in om de VN-Mensenrechtenraad te hervormen: landen die zelf mensenrechten stelselmatig schenden, zoals Iran of China, horen hier geen stem te hebben

De eenzijdige afhankelijkheid van Nederland en de rest van Europa van de Verenigde Staten is veel te groot, wie er ook in het Witte Huis woont. We zullen zelf veel meer moeten investeren in defensie, maar we zullen bijvoorbeeld ook onze afhankelijkheid van Amerikaanse software moeten verminderen. Tegelijkertijd heeft Nederland nauwe banden met de VS. Dit geeft ons de verantwoordelijkheid om de relatie met de Amerikanen te koesteren waar mogelijk.

We hebben Europa nodig om ons veilig te houden in een onzekere wereld. We willen dat Europese landen meer samenwerken op veiligheidsgebied, bijvoorbeeld met een Europese veiligheidsraad. De VVD wil een krachtige Europese sanctie-instelling naar Amerikaans model. Die zorgt dat sancties sneller worden opgelegd, doelgerichter zijn en moeilijker te omzeilen. Deze instelling ontwikkelt pakketten, deelt expertise en ziet toe op naleving. Sanctie-ontwijking moet stevig worden aangepakt, zeker als dit door kandidaat-lidstaten gebeurt. Als kandidaat-lidstaten als Servië sancties ondermijnen, moet dat gevolgen hebben voor hun toetredingsproces.

De EU moet zelf sterk zijn om opgewassen te zijn tegen handelstarieven en schommelingen op het wereldtoneel. Dat doen we door: de interne markt te verstevigen, de kapitaalmarktunie te verdiepen, nieuwe handelsrelaties aan te gaan en technologisch leiderschap te bevorderen. Momenteel zijn er te veel verschillende regels tussen Europese landen. Dit verstoort de groei van onze bedrijven over de grens. We zullen dus streven naar harmonisatie van regels voor ondernemers. Dit betekent ook geen strengere nationale koppen bovenop EU-beleid.

De VVD staat open voor een EU met meerdere snelheden, waarin coalities van gelijkgezinde landen, zoals Nederland, Duitsland, Frankrijk en Scandinavische staten, samen verder kunnen integreren op terreinen als defensie, veiligheid, innovatie of samen hardere afspraken kunnen maken op migratie.

We moeten meer investeren in onze veiligheids- en inlichtingendiensten. Het is van belang dat onze diensten beschikken over voldoende wettelijke bevoegdheden. We maken de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten toekomstbestendig, zodat we weerbaar blijven tegen toekomstige en nu nog onbekende dreigingen. Er komt lichter toezicht voor operaties tegen buitenlandse dreigingen en voor het onderscheppen van militaire communicatie dan voor inlichtingenwerk waarbij onze eigen burgers in beeld zijn. Daarnaast verstevigen we de wettelijke grondslag waarmee inlichtingendiensten structureel informatie kunnen delen met private bedrijven en breiden we het personeelsbestand van de diensten fors uit.

We moeten onze inlichtingendiensten niet alleen fors uitbreiden en versterken, maar hen ook stimuleren om tactische inlichtingen vaker publiek te maken. Juist bij pogingen tot beïnvloeding van politici of verkiezingen moet maximale openheid het uitgangspunt zijn, zolang dit kan zonder de inlichtingenpositie te schaden. Dit sluit aan bij de eerdere publicatie van de MIVD over Chinese spionagesoftware, waarbij openheid hand in hand ging met versterking van onze cyberveiligheid.

Om onze nationale veiligheid te beschermen, blijven we in kritieke sectoren digitale apparatuur weren uit landen met een offensieve cyberagenda. Kritieke sectoren zoals havens, luchthavens telecombedrijven en bewakingssystemen mogen geen technologie uit risicolanden gebruiken. Tegelijkertijd verhogen we de straffen voor statelijke spionage fors. We verbeteren de opsporing, sluiten bedrijven en personen met banden met vijandige regimes uit van strategische sectoren en beperken diplomatieke toegang. Spionage vanuit ambassades wordt niet getolereerd: bij aantoonbare ondermijning gaan we vaker over tot uitwijzing.

We bouwen onze energie-afhankelijkheid van onbetrouwbare landen als Rusland zo snel mogelijk af. In plaats daarvan vergroten we onze eigen energieproductie en sluiten we strategische partnerschappen met bevriende landen als Noorwegen en Denemarken. We gaan meer eigen energie produceren. We zetten daarom vol in op kernenergie, dit is een betrouwbare en stabiele energiebron die ons helpt om onafhankelijker te worden.

Zolang we nog gas gebruiken, willen we hiervoor niet afhankelijker worden van andere landen. Daarom blijven we inzetten op gaswinning uit kleine velden op land en op de Noordzee. Dit doen we op een veilige manier, waarbij de regio meeprofiteert van de voordelen. Het Groninger gasveld blijft gesloten.

Om onze onafhankelijkheid te vergroten, moeten we zoveel mogelijk kunnen voorzien in onze eigen Europese grondstoffenbehoefte. Dit betekent dat er actief beleid moet worden gevoerd om in Nederland en de EU te starten met de raffinage van aardmetalen. Tot slot zorgen een circulaire economie en hergebruik ervoor dat we minder grondstoffen nodig hebben. Alle kansen die hier liggen, moeten we dan ook verzilveren en bevorderen. We zien ook afval als grondstof en pakken de kansen van de circulaire economie.

Als handelsland is openheid ons uitgangspunt. Maar we hebben te vaak gezien dat deze openheid wordt misbruikt door landen die zelf hun markt afschermen of met oneerlijke staatssteun onze ondernemers benadelen. Dat is naïef en onacceptabel. Daarom kiezen we voor vrijhandel met spierballen. Tegenover landen die de spelregels schenden, treden we hard op. Gerichte importheffingen of andere maatregelen kunnen noodzakelijk zijn om onze strategische sectoren te beschermen. We steunen de Europese Commissie om deze instrumenten in te zetten om zo een gelijk speelveld af te dwingen.

We zetten vol in op nieuwe handelsverdragen met snelgroeiende economieën als India en de Verenigde Arabische Emiraten. Het is daarom onacceptabel dat het Mercosur-verdrag met Zuid-Amerika wordt geblokkeerd. Dit verdrag is een cruciaal wapen voor onze strategische soevereiniteit: het geeft ons toegang tot kritieke grondstoffen en bindt Zuid-Amerikaanse landen aan Europa in plaats van aan China of Rusland. Tegelijkertijd helpt het ons onze afhankelijkheden voor kritieke producten, diensten en grondstoffen van China af te bouwen. Om de belangen van onze ondernemers optimaal te dienen, worden beslissingen over nieuwe handelsmissies en -akkoorden altijd in nauwe afstemming met het ministerie van Economische Zaken genomen.

Nederland is een wereldspeler in sleuteltechnologieën als fotonica, quantumcomputing en biotechnologie. We moeten alles op alles zetten om deze sleuteltechnologieën in Nederland te houden. Alleen zo koesteren en beschermen we onze voorsprong. We blijven exportbeperkingen strategisch inzetten om landen als China en Iran de toegang tot sensitieve technologieën te ontzeggen. Ook scherpen we de screening aan van studenten en onderzoekers uit hoog-risicolanden die toegang willen tot deze gevoelige technologiegebieden. We breiden ons instrumentarium uit om onze meest vitale ondernemers te beschermen en ongewenste overnames die onze nationale veiligheid schaden, te voorkomen.