Een sterker Nederland door een kleine overheid

De VVD wil een overheid naar het model van Singapore. We kiezen voor toptalent, werken datagedreven en vergelijken effectiviteit met andere landen. AI kan zorgen voor een revolutie bij de overheid, maar dan moet de overheid wel om leren gaan met techniek. Falende ict-projecten en de stapeling van budgetoverschrijdingen bij hervormingen en in de uitvoering moeten verleden tijd zijn. Uitvoerings- en invoeringstoetsen worden opgevolgd. Er komt een nieuw rijksbreed ict-team dat los van verstikkende overheidsstructuren en –procedures eindeloze ict-projecten vlot trekt, bijvoorbeeld bij de Belastingdienst en DUO en we kopen software rijksbreed in om betere prijzen te bedingen. Bij grote interne projecten wijzen we één topambtenaar aan die verantwoordelijk is voor het eindresultaat.

We waarderen de grote inzet en deskundigheid van ambtenaren. We nemen geen genoegen met middelmaat. We stellen meetbare doelen op voor klanttevredenheid, het vereenvoudigen van procedures, het tempo waarop beleid wordt gemaakt en op hoe efficiënt gewerkt wordt. Cijfers over klanttevredenheid worden per ministerie openbaar gemaakt.

We trekken getalenteerde ambtenaren aan met toptalentklassen op elk ministerie, naar gelijkenis van ‘het klasje’ op Buitenlandse Zaken. Salarisontwikkeling wordt meer gekoppeld aan functioneren, getalenteerde ambtenaren moeten sneller kunnen doorstromen in de organisatie en we geven ruimte om specifieke expertise beter te belonen, ook boven de huidige WNT-norm. De overheid geeft het goede voorbeeld en biedt zoveel mogelijk voltijdscontracten aan. Getalenteerde ambtenaren krijgen de ruimte om bijvoorbeeld een post-master te doen bij topinstellingen. De overheid huurt fors minder consultants in en trekt zelf toptalent aan. We beperken de externe inhuur van zzp’ers door de salarissen in vaste dienst voor bijvoorbeeld top-ict-talent meer competitief te maken.

We lichten alle wet- en regelgeving door en behouden alleen de regels die evident noodzakelijk zijn. We schrappen koppen op Europese regelgeving, vragen van alle overheidsorganisaties om regels niet strenger te interpreteren dan strikt noodzakelijk, versimpelen subsidievoorwaarden, beperken aanbestedingsregels tot de Europese ondergrens, verminderen onnodige complexiteit en geven professionals beslisruimte bij uitvoering van beleid, zodat minder regels nodig zijn. Als het Adviescollege Toetsing Regeldruk zegt dat een regel overbodig is, voeren we de regel in principe niet in.

We verplichten alle departementen om per kabinetsperiode aantoonbaar wet- en regelgeving te schrappen of te versimpelen. Elke kabinetsperiode levert elk departement dus een lijst van regels aan die geschrapt kan worden.

De ervaren regeldruk moet binnen vijf jaar met minstens 25% gedaald zijn. We kiezen voor ‘one in, one out’: voor elke nieuwe regel moet er een andere regel geschrapt worden.

De Tweede Kamer is het hoogste orgaan van het land. Die taak moet dus ook serieus genomen worden. We willen dat de politiek zich richt op het oplossen van problemen van mensen thuis, niet op ophef. Volksvertegenwoordiging is meer dan moties indienen. Om de motiestroom tegen te gaan stemmen we daarom zelf tegen moties die geen overduidelijke meerwaarde hebben, bijvoorbeeld omdat de minister iets al heeft toegezegd of omdat eerder soortgelijke moties zijn aangenomen. We zorgen dat Kamerleden goede ondersteuning hebben en dat de controlerende taak van de Kamer versterkt wordt door het overnemen van de aanbevelingen uit het rapport “Voor een Kamer die Werkt”.

We zien nu te vaak dat de Tweede Kamer regel op regel stapelt, steeds om extra onderzoek vraagt en te vaak wetgeving ondoordacht verandert. Bij alle wetsbehandelingen kijken we hoe wetten efficiënter, simpeler en goedkoper kunnen worden. We maken meer tijd voor de behandeling van wetten en willen dat amendementen zoveel mogelijk voor aanvang van een debat worden ingediend en dat in het geval van ingrijpende amendementen er een week zit tussen het moment van indienen en de stemming over de amendementen. Bij ingrijpende amendementen moet het de standaard worden dat er een uitvoeringstoets wordt gedaan. Indien partijen de belastingen willen verhogen per amendement, moet altijd eerst in kaart worden gebracht wat het effect is voor het vestigingsklimaat en voor de koopkracht van werkende Nederlanders.

De samenleving wacht niet op de politiek. Daarom willen we dat de termijn tussen de val van een kabinet en nieuwe verkiezingen flink wordt verkort. Stemmen vanuit het buitenland moet eenvoudiger worden gemaakt. We zijn voor een beperkte kiesdrempel van 2% omdat dit leidt tot minder versnippering en daarmee meer tijd voor inhoudelijk debat in de Tweede Kamer. We handhaven het huidige systeem van evenredige vertegenwoordiging, zodat elke stem gehoord wordt. We willen dat op termijn stemcomputers worden gebruikt, wanneer dit veilig kan. We zijn geen voorstander van referenda.

Ter verbetering van het bestuur en het financieel beheer maken we snel werk van de wijziging van de Wet openbare lichamen Bonaire, Sint-Eustatius en Saba en de Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint-Eustatius en Saba. We verstevigen de aanpak van corruptie en vriendjespolitiek. De Wet Bibob gaat ook gelden voor de BES-eilanden.

Samen met Aruba, Curaçao en Sint-Maarten werken we aan goed en integer bestuur, financieel solide beleid, de aanpak van corruptie, het duurzaam versterken van de economieën en het onderwijs. Om het financieel beheer te verbeteren moeten er goede afspraken met deze eilanden worden gemaakt.

In het Statuut voor het Koninkrijk wordt een expliciete bepaling opgenomen dat, naast Aruba, ook Curaçao en Sint-Maarten kunnen verklaren dat ze onafhankelijk willen worden. Ook Bonaire, Sint-Eustatius en Saba kunnen aangeven onafhankelijk te willen worden.

Om het huishoudboekje van de overheid op orde te houden, kiest de VVD voor minder uitgeven in plaats van hogere belastingen. Zo leggen we de rekening niet bij hardwerkende Nederlanders of ondernemers neer, maar bij de overheid zelf.

De VVD kiest voor investeren in onze veiligheid, van je eigen straat tot en met wereldwijd. We maken geld vrij om de economie flink te laten groeien, zodat we ook in de toekomst een welvarend land zijn. Dat betekent wel dat we keuzes zullen moeten maken in de zorg en de sociale zekerheid, zoals een kleiner basispakket, meer eigen bijdragen, een efficiënter zorgstelsel en een veel meer activerende sociale zekerheid. Dit zijn keuzes die we sowieso zullen moeten nemen, vanwege de vergrijzing.

We zullen extra maatregelen moeten nemen om de stijgende kosten van de zorg en de vergrijzing onder controle te kunnen houden, zodat we ook in de toekomst goede zorg en een sterk sociaal vangnet hebben. Dit zal stevig ingrijpen vragen in de zorg en de sociale zekerheid om de overheidsfinanciën ook in de toekomst op orde te houden.

We richten ons op het voorkomen van zorg, leefstijl bewustzijn, eigen regie en welbevinden in plaats van de aan- of afwezigheid van fysieke of mentale ziekten. Door in te zetten op positieve gezondheid, verminderen we de ziektelast. Dit is geen taak van de overheid alleen, maar een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de Nederlandse samenleving.

We komen met een gerichte aanpak om onacceptabele gezondheidsverschillen, zoals tussen arm en rijk, man en vrouw en verschillende wijken weg te nemen. Je fysieke en mentale gezondheid is in grote mate afhankelijk van de plek waar je in Nederland geboren bent en wie je ouders waren. We breiden onderzoek uit naar vrouwspecifieke aandoeningen en aandoeningen die zich bij vrouwen anders manifesteren dan bij mannen. Hiermee verkleinen we de kennisachterstand over het vrouwenlichaam en zorgen we voor meer gezonde levensjaren bij vrouwen.

Om de collectieve solidariteit in het Nederlands zorgstelsel te behouden moeten we een groter beroep doen op de individuele verantwoordelijkheid van iedere Nederlander voor zijn eigen gezondheid. Een ongezonde leefstijl door (e)-sigaretten, te veel eten ongezond eten of niet bewegen moet voorkomen worden.

We stimuleren samenwerking tussen sportverenigingen en scholen om kinderen meer aan het bewegen te krijgen. Mensen met een beperking moeten makkelijker toegang hebben tot sporthulpmiddelen en sportaccommodaties. We verduidelijken en vereenvoudigen het proces wanneer een minderjarige met een beperking recht heeft op een sportprothese. We willen het makkelijker maken voor werkgevers om hun werknemers sportvoorzieningen aan te bieden.

We zetten ons in om meer topsportevenementen naar Nederland te halen. Goed opgeleide trainers en coaches leveren de beste topsporters af.. We zijn trots op onze topsportaccomodaties in Nederland, zoals Thialf en Papendal.

We versterken de positie van onze sportverenigingen, vrijwilligers en de unieke sportinfrastructuur. En we stimuleren dat er voldoende sport- en beweegmogelijkheden zijn in de buurt, zo ook bij de bouw van nieuwe wijken.

We willen een gezondheidsstelsel waarin het stimuleren van een gezonde levensstijl naast ziekte bestrijden een belangrijke plaats inneemt. Door eigen-regie en verantwoordelijkheid maken we de zorg toekomstbestendig. We leggen daarbij veel meer de focus op kwaliteit van leven, in plaats van enkel afwezigheid van ziekte en de lengte van het leven. Patiënten en zorgverleners beslissen samen over passende zorg en welzijn.

Behandelingen in de gezondheidszorg worden beoordeeld op de toegevoegde waarde van de behandeling ten opzichte van de bestaande alternatieven en maatschappelijke kosten.

Digitalisering, robotisering en kunstmatige intelligentie zullen de komende decennia welzijn en gezondheid op veel vlakken verbeteren en de administratieve bureaucratie verminderen, arbeidsuren besparen en de kwaliteit van de zorg verbeteren. Deze innovatie moet gestimuleerd en gefinancierd worden, de overheid moet te veel regulering vooraf voorkomen. We kijken hierbij naar goede voorbeelden, zoals de MedTech sector in Twente.

Patiënten hebben recht op beschikbare informatie over kwaliteit van zorg en de lengte van wachtlijsten. We verplichten zorgaanbieders daarom om kwaliteitsinformatie en informatie over wachtlijsten toegankelijk te maken voor onderzoeksinstellingen, toezichthouders en financiers. Op basis van deze gebundelde informatie kunnen patiënten onderbouwd kiezen tussen regionale zorg dichtbij of gespecialiseerde zorg verder weg. De afspraken tussen zorgverzekeraars, zorgkantoren en gemeenten met de welzijn- en zorgaanbieders dienen altijd te gaan over de balans tussen kwaliteit, toegankelijkheid en de betaalbaarheid van zorg. Door in samenwerking tussen deze partijen lange termijncontracten te sluiten kan welzijn en zorg in een regio structureel worden verbeterd.

Eenvoudige ziekenhuisingrepen moeten zoveel mogelijk dichtbij huis plaatsvinden. Als een behandeling in een streekziekenhuis kan, vindt de behandeling bij voorkeur daar plaats. Complexe zorg, zoals oncologie, cardiochirurgie en ernstige zenuw- en spierziekten worden geconcentreerd op aantal centrale plekken, zodat artsen meer kunnen specialiseren en de kwaliteit constant beter wordt.

Zorgverleners mogen onderling medische gegevens delen, tenzij de patiënt hier bezwaar tegen gemaakt heeft. Op deze manier hoef je je tijdens je behandeling niet druk te maken of de arts je medische voorgeschiedenis kent. Deze gegevensuitwisseling moet uiteraard wel nodig zijn voor je behandeling.

We voeren een taakstrafverbod in voor geweld tegen hulpverleners. Zorgverleners die zich niet veilig voelen bij patiënten krijgen ruimte om de behandeling stop te zetten. Mensen die vanwege hun culturele of religieuze overtuigingen niet door bepaalde zorgverleners geholpen willen worden, mogen geweigerd worden.

We pakken tekorten in de zorg aan door de werkdruk te verlichten en door meer werken makkelijker te maken. We geven ruimte voor een meerurenbonus. We kunnen alle gewerkte uren goed gebruiken.

We verlichten de druk op schouders van zorgverleners in loondienst door te zorgen dat schijnzelfstandigen in loondienst komen. Bij ‘ziek, piek en uniek’ blijft er ruimte voor zzp’ers.

We draaien de verlaging van het eigen risico terug. Dit zorgt er nu voor dat de maandelijkse premie omlaag gaat. We bekijken of een verdere verhoging van het eigen risico nodig is om de premies betaalbaar te houden, waarbij we rekening houden met de draagkracht van bijvoorbeeld mensen die chronisch ziek zijn. Wel beperken we het bedrag dat mensen per keer aan eigen risico kwijt zijn. Zo hoeven mensen niet direct de volledige som te betalen. Het Zorginstituut kijkt jaarlijks kritisch naar het pakket. Als een nieuwe, betere behandeling beschikbaar is, betalen we alleen nog voor die behandeling.

Behandelingen in welzijn en de gezondheidszorg worden beoordeeld op de toegevoegde waarde van de behandeling ten opzichte van de bestaande alternatieven en maatschappelijke kosten.

We toetsen steviger op wat er in het basispakket komt. Toepassing zal leiden tot een kleiner basispakket en betere zorg omdat minder goede behandelingen uit het basispakket verdwijnen. Daar staat tegenover dat het basispakket altijd zal zorgen voor de beste zorg.

We willen voor altijd goede, veilige en toegankelijke abortuszorg. Huisartsen die dat willen, mogen de abortuspil voorschrijven aan vrouwen die ongewenst zwanger zijn. Er komt geen register waarin de redenen voor vrouwen om een abortus uit te voeren, wordt bijgehouden. Abortus kan uit het Wetboek van Strafrecht als er een volwaardig alternatief is dat vrouwen beschermt en de termijn regelt.

We steunen het voorstel om het mogelijk te maken dat een embryo voor medisch-wetenschappelijk onderzoek niet 14, maar 28 dagen buiten het menselijk lijf in leven mag blijven. Dit heeft als doel om met name de fertiliteitszorg te verbeteren, waardoor ongewenste kinderloosheid zoveel mogelijk voorkomen wordt.

We werken aan een initiatiefwetsvoorstel om PGT toe te staan voor dragerschap. Dit houdt in dat we toestaan bij ivf dat er eerst gescreend mag worden of het embryo drager is van een afgebakend aantal ernstige erfelijke ziektes, voordat de bevruchte embryo bij de moeder wordt ingebracht.

We stimuleren artistiek ondernemerschap via nieuwe verdienmodellen en samenwerking met marktpartijen. Het moet aantrekkelijker worden voor zelfstandige kunstenaars en docenten om in het onderwijs te werken via bijvoorbeeld tijdelijke opdrachten/projecten.

We helpen de culturele sector waar dat kan door regeldruk, bij bijvoorbeeld vergunningsaanvragen en in subsidieaanvragen, te verminderen.

Een groot deel van de landelijke cultuurgelden wordt enkel in Amsterdam ingezet, en dus veel minder in andere steden en provincies als Fryslân of Zeeland. We houden rekening met regionale spreiding in de verdeling van cultuurgelden.

De publieke omroep heeft een belangrijke rol in onze vrije democratie. We zetten de hervorming van de NPO door, waarbij deze efficiënter, transparanter en toekomstbestendiger wordt. We vinden dat de publieke omroep terug moet naar haar kerntaken, nieuws, educatie en journalistiek. We laten de omroepen opgaan in huizen, en verminderen het aantal bestuurslagen. Het ledencriterium is niet langer voldoende om aan te tonen dat een omroep van toegevoegde maatschappelijke waarde is, dat schaffen we af.

De NPO krijgt meer ruimte voor coproducties, digitale exploitatie en innovatie. Ze rapporteren transparanter over kosten en programmering op omroepniveau.

We kijken kritisch naar het pluriforme aanbod bij zowel de publieke als de commerciële omroepen. Nieuwsgebruikers houden keuze uit verschillende onafhankelijke nieuwsbronnen. We geven het Commissariaat voor de Media en ACM meer toezicht op pluraliteit, marktdominantie en online veiligheid van het media-aanbod.