Het gesproken woord geldt.
Politiek draait om keuzes maken. Niet om de makkelijke keuzes voor de korte termijn, maar om fundamentele keuzes waardoor we als land de goede kant opgaan.
Nederland verdient politici die richting geven en verantwoordelijkheid nemen, en die laten zien dat politiek wél resultaat kan leveren. Kiezers hebben gestemd op doorbraken met een positieve, liberale koers. Zij willen ruimte in hun portemonnee, een sterke groeiende economie, het versterken van onze binnenlandse en internationale veiligheid en een strenger asielbeleid dat werkt.
En zij voelen, net als wij allen in deze zaal, de urgentie van een steeds onzeker wordende wereld die direct onze economie, veiligheid en manier van leven raakt.
Het is dus hoog tijd om het vertrouwen in de politiek terug te winnen door met energie en enthousiasme aan de slag te gaan, door te laten zien dat woorden en plannen worden omgezet in daden die echt verschil maken, en dat we het mandaat van de kiezer serieus nemen. Wat ons betreft gaan we nu gezamenlijk die fase in en ik dank dat informateur voor al zijn werk om ons hier op dit punt te brengen.
En het is de informateur niet altijd even makkelijk gemaakt. Ik kan mij voorstellen dat hij De Speld van vorige week, waarbij de informateur volgens het satirische account een onaardig appje over mij stuurde om maar van de klus af te zijn, wel even erg aantrekkelijk vond. Maar hij heeft doorgezet en ik ben hem erg dankbaar daarvoor.
CDA en D66 hebben in de afgelopen weken hard gewerkt aan het schetsen van waar zij vinden dat het land naartoe moet. Ook dat verdient respect. Het laat zien dat zij serieus hebben nagedacht over stabiliteit en over wat zij belangrijk vinden voor Nederland.
Er zijn onderwerpen waarin de VVD veel uit eigen voorstellen herkent en die passen bij wat Nederland nodig heeft. Zoals minder regels voor woningbouw zodat we sneller huizen kunnen bouwen. Doorpakken op stikstof zodat we boeren en andere ondernemers perspectief en zekerheid kunnen bieden. En structureel investeren in onze defensie. Dat zijn verstandige keuzes en daar kunnen we constructief mee verder.
En ja, aangezien wij niet aan tafel zaten, kunt u zich voorstellen voorzitter dat er ook zaken zijn opgenomen die niet op onze steun kunnen rekenen. Ook missen we een aantal onderwerpen.
Dan denk ik onder andere aan scherpere maatregelen op asiel en migratie. Maar ik zou ook graag duidelijke plannen willen op integratie, volwassen buitenlandbeleid en veiligheid. En plannen waardoor het loont als je in Nederland hard werkt of onderneemt en die ervoor zorgen dat ons onderwijs beter aansluit op de arbeidsmarkt. Plannen waarmee we ook grenzen trekken als je de samenleving ondermijnt. En plannen die de overheidsfinanciën gezond houden.
Allemaal zaken waar doorbraken nodig en mogelijk zijn. En waar we de komende tijd met elkaar over zullen hebben. Inclusief de belangrijkste vraag die tot op heden niet aan de orde is gekomen; hoe wordt voor alle uitdagingen en wensen betaald en door wie. U kent onze inzet daarbij, laten we vooral kijken waar het bij de overheid minder kan.
Voorzitter, wij zien mogelijkheden om een kabinet te vormen dat de juiste plannen heeft voor Nederland. We moeten echter ook realistisch zijn, de drie partijen die nu aan de slag gaan, hebben 66 zetels. De wens van de VVD om een zo stevig mogelijk kabinet te bouwen dat de stem van de kiezer goed reflecteert en levert op al deze zaken, blijft overeind staan. Dus wij hopen verder te kunnen spreken met partijen die met elkaar tot een dergelijk kabinet of samenwerking willen komen. Onze belofte aan de kiezer staat daarbij vanzelfsprekend overeind.
In de komende periode gaan we dus wat ons betreft aan tafel met partners die diezelfde noodzaak zien. Partners die begrijpen dat Nederland sterker moet worden en dat stabiliteit niet louter een optelsom is of vanzelf ontstaat. In een onzekere wereld, met een oorlog op ons continent en bondgenoten die zich transactioneel opstellen, is het cruciaal dat we tempo maken en een nieuw kabinet neerzetten.
En voorzitter, het wordt niet per se een makkelijke fase. Het wordt intensief, soms ingewikkeld, soms stevig. Maar ik ben ervan overtuigd ook een fase vol ambitie, realiteitszin en lef. Dat is precies wat je mag verwachten als je verantwoordelijkheid neemt voor een land van achttien miljoen mensen.
En ik laat mij daarbij inspireren door die achttien miljoen mensen. Door hoe wij Nederlanders al eeuwenlang vooruitkomen. Door je nek uit te steken.
Ik kijk dus met vertrouwen vooruit. Niet omdat de route makkelijk is, maar omdat we weten waar we naartoe willen. Nederland sterker maken, veiliger maken, eerlijker maken. Met beleid dat werkt. Met afspraken die uitvoerbaar zijn. En met een kabinet dat staat.
Dat is de opdracht van de kiezer. En dat is de opdracht die de VVD nu oppakt.
