Geachte heer Koolmees, beste Wouter,
Op 29 oktober heeft Nederland een duidelijke boodschap meegegeven aan de politiek, namelijk dat men snel en daadkrachtig oplossingen verwacht. Veel mensen snakken naar een overheid die de portemonnee beschermt, voor meer woningbouw zorgt, de economie en overheidsfinanciën versterkt, ruimte geeft aan mkb’ers en ondernemers, migratie inperkt en Nederland veilig houdt in een instabiele wereld. Een overheid die daarvoor ook de noodzakelijke keuzes durft te maken in de zorg en de sociale zekerheid.
We zijn optimistisch dat dit ook kan. Wij zien op basis van de verkiezingsprogramma’s en uitingen van partijen daarover, maar ook op basis van de verkiezingsuitslag goede aanknopingspunten om een kabinet te formeren dat dit ook daadwerkelijk kan gaan doen. De VVD is bereid onderdeel te zijn van een kabinet dat deze zaken daadwerkelijk en spoedig ter hand kan nemen. Dit is wat de VVD betreft een centrumrechts kabinet, dat in elk geval zou moeten bestaan uit de partijen D66, VVD, CDA en JA21. De VVD adviseert de verkenner te concluderen dat deze partijen snel aan tafel gaan om een regeerakkoord op te stellen.
De noodzaak en haalbaarheid van een centrumrechts kabinet omkleedt de VVD met de volgende redenen:
- Deze partijen kunnen elkaar vinden op inhoud. Er is grote inhoudelijk-programmatische overlap oр het willen versterken van onze defensie door het halen van de NAVO-norm, het aanscherpen van migratiebeleid, het willen beschermen van de portemonnee van middengroepen, mkb’ers en ondernemers en het versterken van onze innovatieve economie. Ook durven deze partijen hervormingen door te voeren in de zorg en de sociale zekerheid. Dat geeft deze coalitie de slagkracht om snel tot een akkoord te komen en dit daadkrachtig te kunnen uitvoeren. Deze overlap zien wij niet bij andere geopperde coalities.
- Een coalitie bestaande uit deze partijen volgt logisch uit de richting die Nederland bij de verkiezingen gekozen heeft, met een nettowinst voor de partijen van 36 zetels. Een dergelijk toegenomen mandaat zien wij bij andere coalities niet.
- De plannen die deze partijen voorstaan hebben een brede basis binnen de Tweede Kamer, breder dan alleen de coalitie, en een solide basis in de Eerste Kamer.
- De betreffende partijen bevinden zich in stabiel vaarwater en zijn in staat bestuurlijke verantwoordelijkheid te dragen met ervaren politici en bestuurders.
De VVD is de afgelopen maanden duidelijk geweest over wat voor coalities wij zullen steunen of niet. Daarop is ook ons kiezersmandaat gebaseerd. De VVD acht een linkse coalitie met GroenLinks-Partij van de Arbeid niet in staat de problemen op te lossen waar veel Nederlanders al lange tijd zorgen over hebben. Dat is na de verkiezingen niet veranderd. Ook is een dergelijke coalitie geen logisch gevolg van deze verkiezingen. De VVD zal daarom noch deelnemen aan een dergelijke coalitie, noch hem mogelijk maken vanuit de Tweede Kamer. Ook een coalitie waar de PVV onderdeel van uitmaakt zal de VVD noch aan deelnemen, noch steunen vanuit de Tweede Kamer.
Wij verwachten dat een centrumrechtse coalitie snel vormgegeven kan worden, op basis van bovenstaande redenen. Wij zien dat ook als de beste richting, en een waar Nederland om gevraagd heeft.
Met vriendelijke groet,
Dilan Yeşilgöz-Zegerius
