Het gesproken woord geldt.
Voorzitter, voordat ik inhoudelijk op het pakket Belastingplan 2026 inga, wil ik stilstaan bij het proces dat we met elkaar hebben doorlopen. We hebben een uitgebreide schriftelijke ronde gehad, gevolgd door twee dagen wetgevingsoverleg waarin in detail is gesproken over de voorgestelde maatregelen, de uitvoering en de effecten voor burgers en ondernemers. En nu staan we hier al in de plenaire afronding, terwijl verschillende amendementen nog in voorbereiding zijn en moties nog worden uitgewerkt. Dat laat zien hoe intensief en complex deze jaarlijkse behandeling is. Maar het laat vooral zien hoe hard iedereen heeft gewerkt, de collega’s in deze Kamer, het kabinet en de ondersteuning. De VVD waardeert de zorgvuldige uitwisseling van argumenten en de brede, inhoudelijke discussie die we hebben gevoerd. Dank daarvoor.
Voorzitter, Nederland heeft behoefte aan stabiliteit, duidelijkheid en een overheid die betrouwbaar en uitvoerbaar beleid maakt. Burgers willen kunnen rekenen op voorspelbare lasten, ondernemers willen investeren zonder steeds veranderende randvoorwaarden, en de Belastingdienst moet kunnen uitvoeren wat wij hier besluiten.
Voor de VVD zijn drie uitgangspunten daarbij leidend: groei in de portemonnee voor werkenden, een sterke economie en ruimte voor ondernemers. Zonder een solide economisch fundament kunnen we simpelweg niet voorzien in de publieke voorzieningen die we allemaal belangrijk vinden. Dat blijft ons uitgangspunt: het geld moet eerst worden verdiend, voordat het kan worden uitgegeven.
Tegen die achtergrond beoordeelt de VVD het pakket Belastingplan 2026, ook in deze demissionaire fase. In grote lijnen bevat het pakket verstandige en goede maatregelen voor werkend Nederland: de koopkracht verbetert, de energierekening blijft beheersbaar en de lasten voor ondernemers lopen niet op. Dat zorgt voor rust in de portemonnee en een goed ondernemingsklimaat. Tegelijkertijd is het onze verantwoordelijkheid om kritisch te blijven en voorstellen te vermijden die op korte termijn prettig lijken, maar op lange termijn de stabiliteit of de uitvoerbaarheid van het stelsel onder druk zetten.
Voorzitter, het is positief dat werkenden er in 2026 1,3% op vooruitgaan, op een modaal inkomen zo’n 40 euro per maand. Dat is essentieel om werken aantrekkelijk te houden. De verhoging van de arbeidskorting is daarbij een belangrijke stap. Toch blijft het voor de VVD een aandachtspunt dat het verschil tussen werken en niet-werken sterker zou moeten zijn. Zeker de middeninkomens dragen een groot deel van onze economie en verdienen dat dit ook zichtbaar wordt in hun netto-inkomen.
Ook op het gebied van de vaste lasten wordt een stap gezet. De hogere belastingvermindering op de energierekening biedt huishoudens verlichting en is een eenvoudige en effectieve maatregel. Er moet echter ook aandacht blijven voor het mkb dat kampt met hoge energielasten.
De verlenging van de lagere brandstofaccijns zorgt ervoor dat autorijden voor gewone mensen betaalbaar blijft. Het scheelt ruim 10 euro op een volle tank en houdt woon-werkverkeer betaalbaar. Juist voor mensen die voor dag en dauw opstaan en een stuk moeten reizen voor hun werk. De VVD keert zich tegen de voorstellen die de brandstofaccijns wél willen verhogen. Het laag houden van de brandstofaccijns was in de vorige Tweede Kamer een breed gedragen wens, en het is zeer onwenselijk als op de valreep van het nieuwe jaar tóch weer wordt getornd aan de accijns. Het zorgt ervoor dat mensen die ervan uit mochten gaan dat de lagere accijns werd verlengd, dat in de portemonnee gaan voelen. Voor de VVD is dat een klap in het gezicht van werkende Nederlanders.
De bijzondere invaliditeitsverhoging voor veteranen blijft voor de VVD een punt van rechtvaardigheid. Dit is compensatie voor immateriële schade. In alle andere letselschadezaken is smartengeld vrijgesteld van belasting. De VVD vindt het daarom logisch om deze behandeling gelijk te trekken voor veteranen. Het lijkt echter vooralsnog verstandig om de uitkomst van de lopende procedure af te wachten. Dat zullen we dan ook doen en we blijven het dossier nauwgezet volgen.
Voor ondernemers, voorzitter, blijft de VVD zeer kritisch op maatregelen die ertoe leiden dat er minder groeigeld is voor onze economie. We hebben elke euro die ondernemers en spaarders bereid zijn te investeren in onze economie hard nodig, juist voor ons toekomstig verdienvermogen. Het hoger belasten van lucratief belang zorgt voor een belastingdruk die internationaal uit de pas loopt. Het raakt investeringsfondsen, start-ups, scale-ups en mkb-ondernemers. En heeft gevolgen voor belangrijke investeringen die onze economie moeten versterken. Zeker nu er binnenkort een advies ligt van de Commissie Wennink over het versterken van ons verdienvermogen, vindt de VVD het onverstandig om vooruit te lopen met een forse belastingverhoging die het vestigingsklimaat raakt. Een amendement om de inwerkingtreding van de maatregel uit te stellen tot 1 januari 2029 is in voorbereiding.
Een vergelijkbare zorg geldt voor het voorstel in box 3. Het verhogen van het forfait tot bijna 8 procent en het verlagen van het heffingsvrije vermogen treft niet alleen beleggers, maar ook particulieren met gewoon spaargeld. Particuliere verhuurders, eigenaren van rijksmonumenten en Natuurschoonwet-landgoederen, en eigenaren van vakantiewoningen worden geconfronteerd met een veel te hoge belastingdruk, met alle gevolgen van dien. Bovendien leidt het tot honderdduizenden nieuwe belastingplichtigen, terwijl de uitvoeringscapaciteit al zeer beperkt is. Een groot deel van de Tweede Kamer lijkt hier iets aan te willen doen. Maar het is erg ingewikkeld gebleken om ook overeenstemming te vinden in welke mate en hoe dit dan te dekken.
Familiebedrijven vormen een belangrijke pijler onder onze economie en onze regio’s. Zij verdienen stabiliteit rond bedrijfsopvolging. De VVD is teleurgesteld dat verruiming van de BOR nu niet doorgaat, maar tegelijkertijd opgelucht dat verdere versobering is voorkomen. Laten we deze bedrijven in de komende jaren duidelijkheid geven, zodat zij langetermijninvesteringen kunnen blijven doen. Goed dat het kabinet op dit moment werkt aan een nota van wijziging zodat de amendementen uit de wet worden verwijderd.
Ook voor het aantrekken van internationaal talent is stabiliteit essentieel. De kennismigrantenregeling speelt een grote rol in ons verdienvermogen. Misbruik moet worden tegengegaan, maar het is wel belangrijk dat werkgevers kunnen vertrouwen op voorspelbare regelgeving en niet geconfronteerd worden met nieuwe onverwachte wijzigingen. Ik wil de staatssecretaris nog vragen of hij een risico ziet dat de versobering van de ETK gevolgen kan hebben voor de forfaitaire 27%-regeling. Dat moet voor ons vestigingsklimaat te allen tijde worden voorkomen.
Het is goed dat het kabinet de WBSO versterkt, een regeling die cruciaal is voor innovatie. Maar zolang startups en scale-ups de regeling niet volledig kunnen verzilveren, verliezen we een deel van de beoogde stimulans. De VVD pleit daarom voor een oplossing waardoor opgebouwde voordelen kunnen worden meegenomen naar toekomstige jaren, wanneer bedrijven die ruimte wel hebben.
Daarnaast vraagt de VVD aandacht voor het overgangsrecht bij het fonds voor gemene rekening. In zijn huidige vorm is het te beperkt, zeker voor buitenlandse fondsen die op korte termijn onbedoeld belastingplichtig kunnen worden. Dat leidt tot onzekerheid en administratieve lasten die niet bijdragen aan het investeringsklimaat. Onnodig, en daarom ook hierop een amendement.
De VVD steunt het uitgangspunt van Pijler 2, maar wij moeten tegelijkertijd scherp blijven op de internationale concurrentiepositie van Nederlandse en Europese bedrijven. De administratieve lasten lopen enorm op zonder dat er sprake is van risico op onder-belasting. We moeten onze bedrijven en industrie beschermen tegen oneerlijke concurrentie vanuit de VS, China of India. De VVD wil het kabinet oproepen om de zorgen van het bedrijfsleven serieus te nemen, ervaren knelpunten op te lossen en in Europa keihard te knokken voor vereenvoudiging van de regelgeving en een gelijker speelveld.
Op klimaatbeleid ziet de VVD een verstandige stap in het terugbrengen van de nationale CO₂-heffing richting het Europese niveau. Onze industrie moet kunnen concurreren met omringende landen. Als bedrijven wegtrekken, verliezen we economische kracht én klimaatimpact.
De VVD is geen voorstander van hogere vliegbelastingen, maar de voorgestelde differentiatie in de vliegbelasting is uitlegbaar. Voor de VVD is het daarbij belangrijk dat Nederland geen extra nationale maatregelen stapelt die onze internationale positie verder verzwakken. Transferpassagiers onder de vliegbelasting laten vallen klinkt misschien sympathiek, maar het gevolg is dat de hakbijl in het businessmodel van Nederlandse luchtvaartmaatschappijen en van onze luchthavens wordt gezet, waardoor er verbindingen vanuit Nederland verdwijnen en onze economie wordt verzwakt. Regionale luchthavens verdienen daarbij specifieke aandacht vanwege hun grensligging en beperkte schaal.
Voorzitter, Nederland staat er financieel beter voor dan enkele jaren geleden, dat is een compliment aan onze minister van Financiën, maar onze overheidsfinanciën zijn nog altijd kwetsbaar. De rente is structureel hoger, de vergrijzing drukt steeds zwaarder op de begroting en de ruimte voor nieuw beleid is niet onbeperkt. Juist daarom moeten wij vasthouden aan solide begrotingsregels, ook in een demissionaire fase. Stabiliteit vraagt om keuzes en om terughoudendheid bij voorstellen die op korte termijn aantrekkelijk lijken, maar op lange termijn leiden tot hogere tekorten of structurele lasten. De VVD steunt dan ook geen amendementen die het tekort in 2026 laten oplopen. We zitten nu al op 2,9% en zeilen daarmee scherp aan de wind. Het heeft ook gevolgen voor onze rente-uitgaven, voor toekomstige generaties en voor de ruimte die wij nodig hebben om te kunnen investeren in onze veiligheid en defensie. Eerst zorgen dat de basis op orde is. Begrotingsdiscipline is geen doel op zich, maar een randvoorwaarde voor een sterke en weerbare economie.
Tot slot, wil ik ingaan op de uitvoering. De Belastingdienst staat onder grote druk en kan niet onbeperkt nieuwe maatregelen verwerken. Rechtszekerheid, eenvoud en uitvoerbaarheid moeten steeds centraal staan. Niet alles kan tegelijk, en keuzes zijn noodzakelijk om te voorkomen dat het systeem vastloopt. De VVD blijft daarom pleiten voor echte vereenvoudiging en een realistische prioritering.
Voorzitter, de VVD kiest met dit Belastingplan voor stabiliteit en voor maatregelen die ons economisch fundament versterken. Wij steunen voorstellen die werken, uitvoerbaar zijn en bijdragen aan een aantrekkelijk ondernemings- en vestigingsklimaat. En wij zullen ons blijven verzetten tegen stappen die de lasten verhogen of ons verdienvermogen onder druk zetten. Alleen zo kunnen we Nederland sterk, welvarend en toekomstbestendig houden.
Dank u wel.
